woensdag, juni 10, 2015

Werkbaar werk...

Ooit was er een werkgever die, bij de modernisering van zijn bedrijf, met de beste bedoelingen zijn oudste werknemer een "makkelijk" werkje gaf...

Het was een bedrijf waar men vezelplaten maakte, en na een heel sterke modernisering, was er onder meer een groot bord, waar allerlei lichtjes op te zien waren... Petrus werd, als oudste van het bedrijf, aangesteld om de godganse dag op een stoeltje voor dat paneel. "Al wat je moet doen, Petrus, is die lampjes in de gaten houden, en als er eentje gaat pinken meteen op het bijhorende knopje drukken..."

Toen Petrus al enkele keren zo'n knipperend lichtje had gemist, scheelde het niet veel of hij werd afgedankt. Tegen de man van de vakbond fulmineerde de werkgever: "Je geeft ze dan een mooi jobke, en dan verprutsen ze het nog !"

Het vergde heel wat overtuigingskracht om de werkgever te doen inzien dat het echt niet te doen was om 8 uur aan een stuk naar lampjes te staren ! Uiteindelijk kwam men tot een oplossing waarbij de vier oudste werknemers elk om beurt één uur zouden lampjes-kijken, en dat twee keer per dag. Het systeem werkte perfect !

Ik hoorde mini-ster Peeters pleiten voor werkbaar werk... Nu de mensen effectief langer moeten gaan werken, zou men dat ook mogelijk moeten maken door het werk werkbaar te maken...

Hij heeft gelijk, overschot van gelijk, want in de tijd van Petrus uit de echt gebeurde historie hierboven, moest men effectief werken tot zijn 65, en ik kan je vertellen dat er heel veel, te veel, waren, die dit niet uithielden en ziek werden voor die leeftijd, of erger, doodgingen. Nu gaan ze effectief moeten werken tot hun 67 ???

Dan gaan ze zeker het werken meten werkbaar maken, of er schiet niemand meer over om op pensioen te gaan. Het werken is er misschien lichamelijk iets lichter op geworden, maar de werkdruk is hoger dan ooit !

En de historie hierboven wil je gewoon maar zeggen, dat het niet zo eenvoudig is om werk werkbaar te maken...

Het voor een paneel met lampjes zitten mag er dan uitzien als licht werk, dat wil niet zeggen dat het werkbaar werk is. Je kunt gewoonweg geen acht uur aan een stuk geconcentreerd naar dat ding blijven staren !

Ik bezocht ooit een bedrijf dat elektronica-onderdelen fabriceerde. Dat werd gedaan met een systeem van lopende band. De dames zaten aan een lange tafel, waar telkens weer een nieuw werkstuk voor hen schoof. Aan ieder werkstuk moesten ze dan één of enkele onderdelen vast solderen... Zwaar kon je het werk niet noemen, maar geestdodend is het wel ! (Zoals het meeste bandwerk !)

Het bedrijf was er echter in geslaagd mensen te verzamelen, die deze soort van werk aan konden. De dames zaten vrolijk tegen elkaar te babbelen terwijl ze die stukjes vast soldeerden. Eigenlijk waren ze een beetje veranderd in robots, domme werkkrachten, die automatisch bepaalde bewegingen deden, zonder er bij na te denken. Dat jezelf-veranderen- in robots, was de enige manier om een dergelijk werk te overleven. Maar hou je dat uit van je twintig tot je 67 ???
Ik twijfel daar sterk aan.

De vakbonden eisten op een gegeven moment dat de bouwvakarbeiders regenkledij zouden krijgen. Het was niet te doen dat ze in nat weer moesten werken en op de lange duur kletsnat werden. Het gevolg van die verstandige eis was echter dat de bouwvakarbeider nu ook in echte regen moest aan het werk blijven. Zolang de cement niet weg regende voor je de steen er op kon leggen, was het werkbaar weer... Maar dat hou je geen heel leven uit ! Want die regenkledij is niet van het goretex type, en de arbeiders werden onder die water- en luchtdichte kledij kletsnat van hun eigen zweet... en koelden af in de ijzige wind.

Wat is werkbaar werk ?
Gek genoeg zou ik dan diezelfde bouwvakarbeider willen als model nemen... Natuurlijk niet op de manier zoals het nu veelal gaat, natuurlijk niet in eigenlijk onwerkbaar weer, natuurlijk niet op dat door machines opgelegde helse tempo... Maar de bouwvakarbeider die nog echt een bouwwerk opricht, door en met het werk van zijn handen. De bouwvakarbeider die nog kan en mag fier zijn op zijn werk, die je nog fier wijst: "Zie je die gevel daar? Dat hebben wij gemetst ! Echt vakwerk, en die stukken in visgraatmotief ! Schoon hé ?"

Voor mij is werkbaar werk in de eerste plaats werk waar de arbeider nog fier kan op zijn. Met bandwerk kan dit nooit. Er is geen mens die er zal op denken te zeggen: "Zie je daar die Volvo ? Daar heb ik vier vijzen van vastgedraaid!".
Arbeidsvreugde...
Iets wat haast niet meer bestaat.
Werk mag best wat lastig en/of wat moeilijk zijn, als je het graag doet, als je werkelijk iets maakt, iets waar je fier op bent, dan valt werken echt wel mee. Natuurlijk moet het ritme van het werk ook menselijk zijn, moeten de lasten die je moet dragen menselijk en niet te belastend zijn, maar arbeidsvreugde, het gevoel werkelijk iets te hebben gemaakt, dat is wat werk echt tot mensenwerk maakt.
(foto: kasseien is een zeer lastig werk, maar zo'n mooi werk, daar schep je arbeidsvreugde uit !)

Eigenlijk is het nu een geschikt moment om terug te gaan naar de tijd waar werk nog arbeidsvreugde bracht, waar de arbeider nog echt iets maakte waar hij fier op was. Nu we stilaan bewust worden (of zouden moeten worden !!!) van het feit dat "Meer en sneller produceren" niet houdbaar blijven, kunnen we misschien terug echt werk, werk waar we werkelijk iets doen waar we fier op zijn.
Dan zouden we ook weer de arbeiders hebben die voor hun patroon staan, en patroons die voor hun arbeiders staan, omdat ze eigenlijk één geheel zijn, één groep die er in slaagt mooie en goede dingen te maken !!!

Oh ja, om je gerust te stellen, dames, u kunt en moogt alle mannelijke termen rustig vervrouwelijken, want voor jullie geldt dezelfde redenering uiteraard evengoed als voor de mannen. En voor de transgenders en ...co.

(Die arbeidsvreugde, dat is een van de redenen waarom ik zo graag blog, ik maak iets wat ik graag doe, en waarvan ik weet dat het iets is, iets heeft...)

tot de volgende ?

Geen opmerkingen: