vrijdag, augustus 08, 2014

Wolkenzwangere hemel

(Onder een wolkenzwangere hemel ijlt wanhopig een vlucht voorbij, Oh wanhoop, het is Gent dat vlucht, der vrijheid laatste hope... Uit Sneyssens van Albrecht Rodenbach)

Ik stam nog uit de heerlijke tijd toen we gedichten moesten (mochten !) leren op school... Ik heb de indruk dat dit nu niet meer tot het pakket behoort, of toch zeker veel minder... Of mijn kleinkinderen horen bij de massa die gedichten maar dom en vervelend vinden...
Ik niet, ik hoor bij de groep (bijna schreef ik "selecte groep") die dit graag leerde...
Ik ken hele stukken van die gedichten van buiten, en tot mijn groot genoegen vind ik, met die enkele zinnen die ik nog ken, praktisch alle gedichten terug via Google...

Zo kan ik weer wegdromen met "Iris" van Jacques Perk, genieten van Boerke Naas van Guido Gezelle, en bewondering hebben voor de wat bizarre werken van Paul Van Ostaeijen en een heleboel andere dichters. In mijn boekenkast zitten zelfs een heel deel gedichtenbundels van diverse kunstenaars.

Hoe kom ik daar nu weer op ?
Gewoon, door naar de grijze lucht te kijken, een echt "wolkenzwangere" lucht...
Je ziet her en der nog een flard blauw, en daar bovenop drijven grijze, grauwe, wolkenmassa's in honderden tinten van grijs, soms met iets van paars er in, soms dreigend naar het zwart neigend.

Eigenlijk is het best mooi om naar te kijken. (Zolang je niet moet in de regen lopen...). Ik vind het mooiste een grijsgrauwe lucht, dreigende wolkenmassa's, duidelijk voortgejaagd door een woeste wind, waarin plots een scheur zit, met fel witte, stralende randen, waardoorheen de zon piept, die dan een flard licht en kleur werpt op een haast duistere wereld... Daar kan ik genieten van kleur én licht... Rembrandt op zijn best.

Een strakke blauwe hemel is mooi om onder te flaneren, maar niet om naar te kijken. Er zit geen kleur, geen beweging in.

Als je schilderijen ziet uit meer Zuiderse landen, dan verwondert mij altijd dat felle blauw. Onze luchten hebben een veel teerder blauw, veel lichter, veel intiemer... en veel koeler, zuiverder licht.

Vroeger zag je kunstenaars intrekken in oude fabriekspanden, omdat ze in die panden het beste, zuiverste licht hadden. Dat kwam omdat men vroeger in die fabrieken in het dak schuine ramen stak, die alleen het noorderlicht binnen lieten. Op die manier was er nooit echte inval van zon, bleef het licht altijd min of meer gelijk...

Of je nu tekent, of schildert of beeldhouwt, het licht is heel belangrijk. Ik zeg altijd dat ik pas echt heb leren tekenen, toen ik leerde beeldhouwen. Dat kwam omdat ik pas dan heb leren kijken !
Dan pas heb leren zien.
Een beeld moet juist zijn in al zijn dimensies. Een tekening, een schilderij is vlak, je kunt de zijkant, en zeker de achterkant niet zien.
Je moet eens eens een tekening maken, of een tekening of schilderij vastnemen, en het voor de spiegel houden, en het spiegelbeeld bekijken. Je zult vaststellen dat plots "fouten" die je eerst niet zag, nu duidelijk worden.
Bij een beeld moet alles kloppen, van uit alle richtingen bezien.

Je kunt veel makkelijker "foefelen" in een tekening, een schilderij, net omdat die derde dimensie er niet is.

Dat "foefelen" hoeft niet verkeerd te zijn, in tegendeel, het laat je toe dingen te doen, die bij beeldhouwen niet mogelijk zijn.

Ach, ik kan daar uren over babbelen... Weet je wat, probeer eens gewoon voor je zelf, om beter te kijken, echt te zien. Hou eens een tekening, een schilderij voor de spiegel, en als je een beeld ziet, wandel er dan eens rond, bekijk het van alle kanten (als je kunt zelfs van boven !)... Leer kijken.
Want de meeste lopen ziende blind rond in deze fantastische wereld !

tot de volgende ?

2 opmerkingen:

Henk zei

Met zulke dichters ga je gewoonweg verlangen naar wolken, bliksem en plensregens, Toon. Iets dat over een paar uur bij ons in Apeldoorn aankomt nadat het eerst jou in Belgie heeft aangedaan.

Wat dat kijken betreft. Het helpt om de creativiteit te bevorderen door naar iets te leren kijken alsof je het nog nooit gezien hebt.

Hen samen met Annie een fijn en als het even kan pijnvrij weekend, Toon.

Gr. Henk

Woelmuizenier zei

En wie leert de wereld te zien zal leren zichzelf te zien.