woensdag, juli 17, 2013

beiers, beien, bezen en bessen

Soms is er iets geks met taal... Neem nu een aardbei, een bei die op de aarde groeit. Ik schrijf hier heel bewust een bei, want in mijn moerstaal, het West-Vlaams is dat een normaal woord. Alhoewel wij het niet gebruiken voor aardbeien, want die noemen wij op z'n Frans freizen (Fraises)...
Maar we spreken wel van braambeiers, en niet van braambessen.
Dus beiers zijn bessen... En als ik eens ga loeren in de dikke Van Dale, dan staat bei er ook als bes, met het voorbeeld dolle beien... Dus geen beiers, maar beien...

Ook bij werkwoorden vind je soms van die dingen uit het verleden... Naar ik ooit leerde waren vroeger zo wat alle werkwoorden sterk, dat wil zeggen dat de klank veranderde naar de verleden tijd, geven, gaf... en in ons modern Nederlands komt dan gegeven, maar niet in het Oudenaards, waar blijkbaar iets uit het verleden bleef hangen, en daar is het dus: geven, gaf, gegoven...

Ach zul je denken, wat maal ik daarom...
Ze doen maar...
En natuurlijk moet ik je daarin gelijk geven, ze doen het inderdaad... En ik vind taal heerlijk om naar te luisteren, om naar te kijken. Ik heb op facebook verscheidene "vrienden" in de zin van "het dialect van..", gewoon omdat het mij interesseert. Neem nu het Materse hutse voor een egel, als je dan leest bij Jacob Van Maerlandt dat dit het echte Vlaamse woord is voor egel... Dan besef je dat er dus ook hier iets uit het verleden bleef hangen...

Met andere woorden, onze taal is niet zo maar een verzameling van woorden, en onze dialecten zijn niet zo maar toevallig ontstaan... Ze zijn gegroeid ! En als het Vlaams heel verschillend wordt gesproken dan het Nederlands, ook al is het dezelfde taal, dan is dat de schuld van de geschiedenis !

Ik weet niet of het ooit al is onderzocht, maar volgens mij zou men makkelijk een studie kunnen maken over de link tussen gesproken taal en de geschiedenis van de streek. Als wij in het Vlaams en vooral in de Vlaamse dialecten heel wat vreemde woorden gebruiken, dan ligt dit wellicht voor een groot gedeelte aan het feit dat wij hier ontelbare keren door ontelbare soorten volkeren overheerst zijn... Maar er zijn daar meer dan alleen maar gevolgen voor inzake taal, ook de manier van leven, de manier van de bereiding van het eten zal wel die invloed hebben ondergaan !

Met andere woorden, wij zijn Vlamingen dank zij het feit dat we onze echte eigenheid voor een stuk hebben verloren aan al die bezetters en hun cultuur, hun taal...
En permitteer mij, dit proces is nog lang niet voltooid, het is nog steeds bezig !
Nu is er niet echt meer een bezetting, maar toch... Via de bedrijven die hier voor tewerkstelling zorgen, krijgen we weer een toevloed van nieuwe woorden, nieuw voedsel en ga zo maar door. Ook de modernisering brengt zijn taal mee ! Steeds meer zien we Engelse woorden opduiken in ons Vlaams, grotendeels namen en werkwoorden die te maken hebben met techniek, elektronica, computer, digitalisering... (Bekijk de laatste vier woorden maar eens...)
En er is nog meer...
Ik zie en hoor bij mijn kleinkinderen soms al Arabische woorden gebruiken... Vooral scheldwoorden, maar ze zijn er.  Scheldwoorden zijn wellicht de eerste woorden die men opneemt, zeker als kind...

Kortom, onze taal is in feite een geschiedkundig onderzoek meer dan waard !
Tegenwoordig wordt als Nederlands, op wereldgebied, ook het Afrikaans en het Surinaams meegeteld, en als je deze werkelijk bekijkt, dan is daar heel wat meer verschil dan tussen het Nederlandse Nederlands en het Vlaamse Nederlands ! En toch is het inderdaad de zelfde taal...

En misschien zullen ook deze elkaar meer en meer "bezwangeren"...

Ik hoop dat ik je nu ook eens op een andere manier heb doen kijken naar taal...
... en heel misschien zul ook jij nu en dan eens nadenken bij het horen van een bepaald woord in een bepaald dialect...

en dan wordt taal niet alleen een gebruiksvoorwerp, maar een speeltje, iets om je mee te amuseren...
... en wie weet, misschien ga je dan ook spelen met woorden en blogjes maken, zo maar, om je zelf en anderen onledig te houden...

heerlijk

tot de volgende ?
Enhanced by Zemanta

1 opmerking:

Anoniem zei

Hi therе, I think your blog might be having internet browsеr compatibility isѕues.
When І looκ at your websіte in Safari, it looks fine howevеr when opening
in Inteгnet Explorеr, it haѕ somе overlapрing issues.
I just wantеd to give you а quісk heads up!
Аpart fгom that,fantаstic website!


Му site: sushi