 |
| Image by Getty Images via @daylife |
Ach, het is winter, zeker wat het licht betreft. TWat de temperatuur betreft is er nog geen dag winter geweest. MLen laat ons weten dat dit nu wel zal gebeuren, volgende week.
Net wat ik dus dacht en zegde: februari is zowat de koudste wintermaand. Het lijkt er dus op dat dit weer zo zal zijn, tenzij het gekke, overhoop liggende weer ons in maart nog kouder weer geeft.
Ik hoop dat de koude ons geen ellende op de wegen zal brengen. Een dag wat rijm deed hier in de omgeving al wagens in de gracht belanden.
Ach... als het glad is, dan blijven we binnen, of toch zoveel mogelijk. Maar de werkende mens kan zich dat niet permitteren.
Werkende mens...
Een paar dagen terug zei er iemand dat hij dacht dat de mens niet gemaakt was om te werken. Wellicht heeft hij gelijk, maar dat hangt volledig af van wat je als werk omschrijft. De mens in zijn natuurlijke staat, op zijn natuurlijkste levenswijze, was wellicht een jager-verzamelaar. Dat wil dus zeggen dat hij actief moest zoeken naar eten, en dat hij nu en dan moest jagen. Wellicht lijkt ons dat een makkelijke, zorgeloze manier van leven, maar voor de weinige mensen op deze aardkloot die nog op die manier leven, zal dat wellicht ook "werk" zijn....
Maar ergens heeft de spreker gelijk... Wat we nu als werk beschouwen is een verschijnsel die is ontstaan door de stijgende ongelijkheid van de mens, en door de stijgende welvaart en door de invoering van het systeem van specialisatie.
Eigenlijk moet je beginnen met het laatste: de specialisatie.
Als er in het stenen tijdperk iemand was die veel beter dan de anderen stenen kon kloppen tot bruikbare werktuigen en wapens dan de anderen, dan zal men in die stam wellicht al heel vroeg gekomen zijn tot een systeem van: gij maakt mij een schraper en drie pijlpunten, en daarvoor krijg jij van mij een halve oeros... De steenklopper moest niet meer jagen, niet meer verzamelen, hij klopte stenen en de anderen betaalden hem.
Ergens lijkt dat een mooie oplossing, maar het is ook meteen het begin van de ellende van het werken. De jager moest meer gaan vangen, anders had hij geen pijlpunten, en hij had meer pijlpunten nodig, anders had hij geen messen en schrapers...
Het idee werk was geboren.
En eigenlijk is het steeds verder in die zin geëvolueerd, tot aan de industriële revolutie, waar een volgende stap werd gezet. Een rijke bouwde een fabriek en liet er een massa mensen werken tegen een loon(tje)... Dus niet meer zelf weven, ook niet meer zelf weven om enkele lappen te verkopen op de markt of te ruilen voor een hesp... Nee, oeverloos mechanisch weven, staand aan een machine die het ritme bepaalde.
Het idee werk kreeg een nieuwe betekenis.
De afhankelijkheid was er niet meer van de baron en de kerk, de afhankelijkheid was er nu van de industriebaronnen.
Als de man sprak van: de mens is niet gemaakt om te werken, dan sprak hij wellicht van dit soort werk. Werken in dienst van een bedrijf. Werken aan iets waar je zelf niets aan te zeggen hebt. Werken aan een onderdeel van iets wat je wellicht nooit in zijn geheel ziet.
Oeverloos werken.
Bandwerk.
Menselijke robots
Nee, wellicht is de mens niet gemaakt om zo te werken, maar het is uiteindelijk die manier van werken die deze wereld heeft gemaakt tot wat ze nu is... Rijke mensen, welvaart, en vooral een heleboel verlangens naar meer, meer , meer ....
Het is ook die manier van werken die de vervuiling heeft doen toenemen en de grens heeft doen overschrijden, het is ook die manier van werken die heeft gemaakt dat er hele stukken van de wereld in armoede zijn blijven zitten. Armoede die veel meer aangevoeld wordt door vergelijking met dat rijke stuk.
Werken is een soort automatisme verworden. De mens maakt niet meer iets, hij maakt een klein onderdeeltje van iets wat hij misschien niet eens kent. Het is niet meer de steenklopper, hij is nu iemand die steeds weer en weer één ding doet. Of, hij werkt in de "dienstensector", een systeem in leven geroepen om de gaten die ontstaan zijn in het systeem weer op te vullen met niet echt productieve maar noodzakelijke werkzaamheden. De grote brouwerijen zitten niet meer in het dorp, maar moeten hun bieren uitvoeren naar andere gemeenten en steden en landen. Daarvoor heb je geen voerman nodig met kar en paard, maar grote vrachtwagens, met chauffeurs, die het bier naar magazijnen brengen, waar de moegewerkte arbeider dan zijn bakje pils komt halen. De oude brouwerij had dat allemaal niet nodig, die lag in het dorp en bevoorraadde zijn klanten in het dorp. Met het geld dat hij daarvoor kreeg liet hij in het dorp zijn wagen(s) herstellen en maken. Het dorp was een entiteit, zelf bedruipend en ieder had zijn functie in dat geheel.
Nu is de mens een radertje in een enorm machine, waarvan we niet eens weten hoe het geheel er uit ziet.
Nee, dat werk is niet echt op mensenmaat, het is onoverzichtelijk, niet meer echt te vatten.
Maar het bracht wel een heel wat rijkere manier van leven op. Waarvan de meesten dit niet meer willen of kunnen loslaten. De mens lijkt steeds meer onvoldaan, en wil steeds meer hebben. Behoeften worden gecreëerd. Ik kijk altijd een beetje gek naar die GSM-manie... Men koopt geen draagbare telefoon, men koopt een hebbedingetje, die enorm veel dingen kan, die je niet nodig hebt. En het is noodzakelijk om er steeds vlugger steeds weer nieuwe versies van te kopen, want er staan weer meer nutteloze dingen op om te gebruiken voor niets mee te doen....
We zijn slaven
djuddedju
tot de volgende ?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten