vrijdag, oktober 02, 2009

Stilte

OerbosImage by Djumbo via Flickr

...is voor mij een onbekend item, ik lijd al jaren aan tinitis, en heb dus altijd een eigen geluidje bij... een soort geluid als je wel eens kunt horen als een machine de overdruk in zijn leidingen lost, een schril ijl gepiep. Ik lees dat sommige mensen gek worden van dat eeuwig geluid in een of beide oren, maar ik moet zeggen dat ik daar weinig last van heb. Ik vermoed dat het iets is dat zeer geleidelijk is ontstaan, zodat er sprake is van een vorm van gewenning. Toch valt het wel eens voor dat het geluid er niet is, en dat doet dan vreemd aan, net of ik iets mis. Het piepje is zowat een stuk van mezelf geworden. Soms stoort het wel, als het op bepaalde tijdstippen blijkbaar een stuk luider gaat. Maar op een of andere manier weet ik ook dat dan wel uit mijn gedachten te dringen.

Ik kan daarvoor ook weer naar een specialist gaan, maar ze kunnen er weinig of niets aan doen...dus verspil ik mijn tijd niet meer in nog maar een wachtzaal van nog maar een specialist. Ik heb al een heel stuk van mijn leven doorgebracht met wachten, dank u, niet meer dan echt nodig is.

Dat ik nu daarover praat, is te danken aan een artikeltje dat ik las over hoe zeldzaam stiltegebieden echt geworden zijn...In heel Vlaanderen lijkt er geen een echt stiltegebied meer te vinden. Is dat erg ? Ja en neen, ja, omdat het weer eens wijst op ons archislecht beleid inzake verkavelingen en plaatsingen van industriegebieden en ga zo maar door, neen, omdat het alleen wijst op de zeer dichte bevolking en de nijvere bevolking in onze regio...

Maar toch droom ik wel wat van meer "natuur"-gebieden. Ik zet bewust natuur tussen haakjes, omdat wij geen enkel stukje echte natuur meer hebben. Wat ze nu in natuurbeheer doen is een bepaalde situatie krampachtig proberen in staat te houden, of een verdwenen situatie weer te herstellen, niet echt beseffende dat het in feite allemaal resten zijn van een toestand die door de mens is beïnvloed of gewoon veroorzaakt. Echt natuurlijke gebieden hebben wij niet meer. Ik weet dan ook niet of het kunstmatig behouden van een toestand die eigenlijk ook niet natuurlijk is, echt zo'n goede zaak is?

Want ik zie rare dingen gebeuren... Ik zie een natuurgebied waar men stukken weiland laat verwilderen, en waar je ziet dat de sterkste planten de andere gaan overwoekeren, zodat de diversiteit eigenlijk achteruitgaat. Ik zie dat in die "spontane" ontwikkeling vooral één of hooguit twee boomsoorten kans krijgen zich echt te vestigen. Dat komt omdat die toevallig in de omgeving staan en zich kunnen uitzaaien, en omdat het van de aanwezige soorten de sterkste groeiers zijn. Misschien vind jij dat natuurlijk, ik niet, omdat die basisplanten die er nu staan, niet de natuurlijke begroeiing waren van het gebied. We bevestigen als het ware de scheefgroei. Neem nu de wilgenboom, die hier als nutsplant werd aangeplant voor de afboording van gebieden (knotwilgen) voor de bevoorrading van brandhout (snelle groei en verdraagt regelmatige kaalkap van de tronken) en als materiaal voor het maken van manden. Vandaar dat je hier een pak wilgen ziet in diverse variëteiten. Veel te veel om normaal te zijn.

Misschien zullen er ooit, binnen enkele eeuwen, als we werkelijk heel die tijd het gebied zouden laten gaan zonder natuurbeheersing, komen tot een spontaan herstel van de natuurlijk begroeiing, maar die kans zit er niet in, want men doet aan natuurbeheersing...Men laat niet alles los. Men zorgt ervoor dat de situatie blijft zoals ze is (nu ja...men laat dit gebied uitbreiding nemen, maar met dezelfde natuur zoals in het basisgebied, behoud dus van de bestaande situatie.).

Is dit goed ? is dit slecht ? Ik weet het niet, en ik zal het antwoord ook nooit weten, want pas over enkele honderden jaren, als men dit zolang volhoudt, zal men misschien komen tot gevolgtrekkingen. Ik zou in ieder geval niet spreken van natuurbeheer, maar van behoud van het bestaande plaatselijke milieu. Ten allen prijze.

Ten allen prijze ? Nee, want wat zien we, steeds weer en steeds meer zien we nieuwe fauna opduiken. En ik denk hier net zo goed aan de terugkeer van de vos, als de inbreng van reeën en dergelijke, als aan het binnenkomen van exoten zoals wasberen, halsbandparkieten, grondeekhoorns en ga maar door. Ook binnen de planten zien we exoten die hier aarden en zelfs gaan woekeren en inheemse planten gaan verdringen (denk bv aan vogelkers om er maar eentje te noemen).

Maar echt dramatisch hoeft dit allemaal niet te zijn... Het gebied bij uitstek waar men planten van over heel de wereld bewust heeft aangeplant is wellicht wel Madeira... En alhoewel de oorspronkelijke planten in veel gebieden verdrongen worden, zie je in de plaats een prachtige en veelzijdige natuur ontstaan... Niet voor niets is dat nu het Bloemeneiland... Natuur zoekt en vindt op de duur wel een nieuw evenwicht.

Maar wat we wel zien op Madeira, is, door de bodemgesteldheid, dat wat er is aan landbouw, allemaal op kleine velden gebeurd. Door het bergachtige gebied, zijn er alleen piepkleine stukjes landbouwgrond in terrassenbouw aanwezig. Dat brengt ook mee dat de diversiteit van de landbouwgewassen veel groter is dan bij ons, en dat je niet met hectaren aan een stuk vol met een gewas staat. Dat is op zich ook al diversiteit.

Als de klimaatsverandering doorzet, zal met wat natuurbehoud betreft, voor nog andere uitdagingen komen te staan... zowel op gebied van fauna als van flora. Vandaar dat ik me toch wel wat vragen stel bij het systeem van behoud...moet men niet veeleer opteren voor behoud van het gebied, en dat laten evolueren zoals het wil evolueren?

Bovendien geloof ik dat de natuur er dan meer dan ooit voor de mens moet zijn... dus moeten de natuurgebieden op zijn minst gedeeltelijk en onder strikte regels toegankelijk zijn voor de mens. Ik zou ook opteren voor een deel van het lessenpakket van de kinderen in te ruilen voor het geven van natuurstudie, waarbij men vooral de samenhang der dingen moet beklemtonen. Zodat de mens meer en meer er zich bewust van wordt, dat de wereld slechts kan bestaan als één groot levend organisme, en dat het verwijderen van dat organisme onvermijdelijk ook tot het einde van de wereld moet leiden.

Maar ik zit te dromen... Nooit zal "Das Kapital" zich bereid verklaren een deel van de winst te investeren in een onzichtbare toekomst. Tot die toekomst het verleden zal zijn.
toch eens over nadenken.

tot de volgende ?

Reblog this post [with Zemanta]

1 opmerking:

Henk zei

Toon, een paar kilometer van ons huis bevindt zich Het Beekbergerwoud. Tot 1870 was het het laatste oerbos van Nederland. Toen is het ontgonnen voor de welvaart. Een jaar of 5 geleden is het weer in oude staat hersteld. En de zaden van planten die toen voorkwamen zorgen geleidelijk aan weer voor de oorspronkelijke begroeiing. Werkelijk een prachtig gebied waar ik blij mee ben.

Zo gaat dat dan: eerst vernielt men door de tijdgeest gedreven. Later bouwt men door diezelfde tijdgeest en door voortschrijdend inzicht weer op.

Gr. voor jou en Anny