maandag, juli 06, 2009

Licht op groen

Onze-Lieve-Vrouw van Pamelekerk, OudenaardeImage by Erf-goed.be via Flickr

Licht op groen
groen licht op
kortom opgelucht groen...
Het heeft geregend, vannacht, toen het minst mensen stoorde, maar helaas, driewerf helaas, het ziet er naar uit dat het ook overdag niet droog zal blijven.
De nachtelijke malse regenbuien zullen wel een wensdroom blijven.
Maar het groen !
Het groen is weer groen, de grijze stoflaag is afgespoeld, en alle kleuren ogen weer nieuw. Zonder Ariël, zonder Bref of Dash, gewoon met malse regen...
Mijn hortensia's staan van wit over rood en rose naar blauw en paars te blinken met grote dikke bloemenkronen. Mooi. Zelfs het pluizige zaad van mijn oranjebloeiende havikskruid ziet er vers gewassen uit en zal weldra fris en monter de wind dankbaar zijn om weggeblazen te worden naar nieuwe en vruchtbare gronden.
Ik zal eindelijk de buxus weer een kunnen bijknippen, want dat mag niet in de zon.
En de hemel vertoond alle kleuren tussen wit tot blauwiggrijs, bijna zwart, geschilderd in brede banen met pluizige randen.
Het landschap vertoont nu niet meer die blauwgrijze dekmantel, waardoor de afstand beklemtoond wordt door telkens hoe verder hoe blauwgrijzer te vervagen...Nee, nu is zelfs de verste einder nog groen en scherp en duidelijk in de verf gezet.
De wereld is gewassen
de gewassen staan er netjes voor, en steken hun blaren hoog in de lucht, reikend naar de hemel, reikend naar het leven- en kleurbrengende nat.
Alles verdwijnt onder groen
Het licht staat op groen
groen van leven
groen van hoop
Geen wonder dat men zelfs de zonden probeert weg te wassen met dat levenbrengende water...
Je moet maar eens buiten kijken, nu, na die eerste regenbui die het stof en het grijs wegspoelde.

Heb je al eens met pastelkrijt gewerkt ? Weet je wat een doezelaar is?
Neem een stuk papier, trek er een brede streep krijt op, en neem dan een wattenstokje, we gaan dit gebruiken als doezelaar... Wrijf met het wattenstokje van in het krijt naar het maagdelijke papier, en je ziet dat je de kleur aan het uitsmeren bent, en hoe verder je gaat, hoe minder kleur je rest. Kijk nu eens naar die regenlucht... Daar heeft er ene duchtig gewreven met de doezelaar hé !! Hij heeft er een prachtwerk van gemaakt in kleur tinten die gaan tot het niets van het maagdelijk witte papier, sorry, hemel...

Hier en daar heeft hij dan de kleur met krijt weer wat opgehoogd zodat het weer fel te pronken staat.

En daaronder groen in duizenden, neen, miljoenen tinten.
Heb je al eens geprobeerd een groen landschap te schilderen?
Hoe meer je er aan werkt, hoe meer je er op wroet, hoe onmachtiger je jezelf voelt, onmacht om al die tinten, al die kleuren in één kleur weer te geven. Het totaalbeeld kan best aardig zijn, maar jij die poogde de natuur weer te geven, hebt alleen een bittere smaak in de mond, als asse van een verbrande poging.

In een boom zie je al honderden tinten, waar het licht op de bovenkant van het blad valt, waar niet, waar het op de keerzijde van het blad valt, waar het licht van het blad weerspiegelt op het blad er naast, de bladeren aan de onderkant van de boom die zijn eigen schaduw maakt... je kunt tinten blijven vinden, in één boom...

Sta jij daar nooit eens bij stil ? Zet je eens neer, daar, op de rand van de wegberm, en geniet van het groen in zijn ontelbare tinten. Kijk gewoon eens naar die grote dodde gras, hoeveel kleuren en vormen je daar kunt zien. Dürer poogde dit al te tekenen, en wij vinden het verbluffend, tot je naar het echte kijkt... en dan voel je de onmacht van die grote kunstenaar.
Soms denk ik dat dit één van de redenen is waarom "modern" kunstenaars de natuur hebben verlaten, ze zijn het moe de onmacht te voelen...

Je kunt een heel leven werken aan het weergeven van één graspol...en iedere dag zal je in wanhoop je blad verscheuren, omdat iedere dag de belichting weer iets anders is, de kleuren weer anders liggen, de tinten weer net...

Och, we kunnen alleen netjes stuntelen, maar stuntelen blijft het.
Het penseel van de natuur is veel beter dan het fijnste marterharen penseel.

Wellicht is dat de reden dat voor mij het hoogtepunt van de kunst werd bereikt in impressionisme en expressionisme, waar men poogde een momentopname te maken, niet in detail, alleen een weergeven van de sfeer, van de geur, de kleur, van het moment.

Men gaf de onmacht toe, en wist daardoor net iets hoger te stijgen dan zij die het niet wilden aanvaarden.

Ik ben momenteel aan een prachtig boek bezig over de Europese architectuur... Een eenvoudig en leesbaar werk, verlucht met duidelijke schetsen van structuren en gebouwen, verduidelijkt met teksten die niet alleen de bouwstijl, maar ook de sociale achtergronden er van weergeven. Ik drink met grote teugen nieuwe kennis over bouwstijlen en het waarom er van. Hoe men kwam van Romaans naar gotiek... en ga maar door, het is een voortdurende en logische evolutie. Een heerlijk boek, die me met heel andere ogen doet kijken naar gebouwen. Hoe bijvoorbeeld de vroege Scheldegotiek die je ziet in Pamelekerk, nog duidelijk Romaanse trekken vertoont, onder meer heel goed te merken aan de zwaarte van de structuren en aan het feit dat de toren op de viering staat. Ik wist vroeger niet eens wat de viering was...

Als ik nu nog een boek vind die me duidelijk maakt hoe men van een heel eenvoudig TV toestel is gekomen tot een ding met tientallen knopjes en piefjes, wie weet, misschien zal ik op den lange duur zelfs weten waar die allemaal toe dienen...

Hoop doet leven, zeg maar

tot de volgende ?

Geen opmerkingen: