dinsdag, september 11, 2007

taal

Ik heb u al gezegd dat ik een beetje verliefd ben op taal, op klank en klemtoon, op woorden en woordspelletjes...
Ik heb hier binnen handbereik staan: de dikke vandaal, een synoniemenwoordenboek, een ethymologisch woordenboek en een spreekwoorden, spreuken en zegswijzen-boek...
En nog is dat mij niet voldoende, en laat ik alle remmen los, en maak zelf woorden, omdat die mij op dat moment echt weergeven wat ik voel, wat ik denk, wat ik bij de lezer wil losweken.
Soms zijn het geen nieuwe woorden, maar lichtjes vervormde of beklemtoonde woorden, zoals herfststst en "hij hoordege niet goed" (waarin ik dan derde en tweede persoon in één vorm giet); dat is voor mij het leven in de taal.
Als we Gezelle de grootste van onze dichters noemen, dan is dat wellicht ook te danken aan het feit dat hij niet alleen met rijm werkte, maar ook enorm veel belang hechtte aan klanken en klankkleuren, bovendien was hij een voorloper, en lang voor Van Ostaeyen schreef hij gedichten waarin hij niet alleen de klank maar ook de vorm weergaf van zijn onderwerp.
Lees maar eens zijn werk over de gierzwaluwen, in zijn oorspronkelijke vorm stonden de talrijke zie, zie zie...in de vorm van een zwaluw geschreven. Hij vertaalde daar niet alleen het geluid van de gierzwaluw tot een zie, hij beeldde ook de zwaluw zelf uit, precies zoals Paul Van Ostaeyen zijn woord vallen ook letterlijk in een neerwaartse vorm noteerde. Het schrijfprogramma van mijne blog laat niet toe het voor u aanschouwelijk te maken, maar hopelijk heb ik het u duidelijk gemaakt.
Gezelle schreef ook met eigen woorden, niet-west-vlamingen zeggen dat hij westvlaams schreef, maar westvlamingen vinden in zijn teksten woorden die niet tot de gewone taal behoren (behoorden - want een deel van de woorden is via gezelle aanvaard geworden...). Hij speelde dus werkelijk met klank en kleur, ik ben geneigd te zeggen met de geur van de woorden.
Als ik daartegenover een Willem Elsschot stel met een zeer beheerst taalgebruik, dan zet ik plots een heel nieuwe wereld voor je open! Je ziet dat ook met de correcte woorden uit het woordenboek, toch een enorme taalrijkdom met volte van smaken en geuren en gevoelens mogelijk is, maar dan alleen bij mensen met een enorme woordenschat, met bij wijze van spreken een dikke vandaal in zijn hoofd ingebouwd, en gebruiksklaar... Dat je geen enkele moeite hebt zijn werken en gedichten te lezen, betekent dat deze woordenschat op zijn minst latent bij ons aanwezig is...alleen wij gebruiken niet dagdagelijks dat enorme pakket woorden. Ik meen mij te herinneren dat wij bij gewoon taalgebruik zo'n 1200 woorden gebruiken...als je daar de dikke Van Daele naast zet...dan weet je dat we eigenlijk onze taal schromelijk te kort doen. Ik hoop dat ik in en met mijn blog iets verder ga dan de dagdagelijkse 1200 woorden, en u misschien op die manier ook een beetje leer spelen met klankenkleuren...of is dit teveel eigenwaan?
Nu, het doet er ook niet toe...ik ben verliefd, en blijf verliefd op mijn taal in het bijzonder, en op alle talen die de mens zijn geestesrijkdom verschaffen.
Laatst zaten we naar een feuilleton op tv te kijken, toen Anny plots vroeg of ik wilde voortkijken naar iets waar de onderschriften ontbraken... Ik had er nog niet op gelet, ik was blijkbaar in het engels aan het volgen, zonder dat ik me daar bewust van was...en anderzijds heb ik ooit naar een japanse film gekeken, en ik weet nog dat ik ganse stukken tekst heb gemist, gewoon om dat ik geboeid was door de klanken van deze vreemde taal... In mijn oren klonk het of ze voortdurend ruzie aan het maken waren... Ik was dan ook verbaasd toen ik in de lange wachtende rij voor het Vaticaans Museum de japanners voor en achter ons hoorde praten met lieve zoete klanken... Blijkbaar speelden die filmakteurs hun rol zoals je hier wel eens liefhebbers heel geaffecteerd en heel overdreven hoort akteren... Taal...om bij weg te dromen...
Heb je ook al eens vastgesteld dat je heel makkelijk kunt horen aan de mensen van welke streek ze zijn? Het accent van Dendermonde is heel anders dat dat van Aalst en Oudenaarde... Ik hou er van!

Sjongejonge, hoelang zit ik hier nu al papier (sorry, virtueel papier) vuil te maken over taal, en hoe dikwijls heb ik reeds ditzelfde stokpaardje bereden? Maar ja, waar het hart van vol is... en ik voel mij vandaag weer happy: Het rapport van de dokter was gunstig voor Anny !

Blijkbaar lig ik aan de basis van haar plotse bezwijming... Ik was al maanden aan het zagen dat ze moest verminderen met haar dagelijkse slaappilletje, en ze heeft het gedaan. Blijkbaar is een dergelijke verslaving echt een verslaving, en moet je dat geleidelijk afbouwen.... De slapeloosheid en de zenuwen over ieder moeilijkheid en moeilijkheidje van Veerle hebben blijkbaar een lichte aanval van epilepsie veroorzaakt. Daar alle onderzoeken echter wijzen op een volkomen gezond- zijn, moet ze niet meer terug naar de dokter, tenzij ze nog eens zoiets zou hebben... Goed nieuws dus.
Enne... als je zelf ooit van de verslaving aan slaappillen wil af geraken, vraag het eerst aan je dokter, bij sommige mensen is het slaaptekort erger dan dat het pilletje slecht is... Waarvan akte.

Voila, deze namiddag trek ik voor de eerste maal naar de les van ziekenzorg....

tot de volgende ?

Geen opmerkingen: