zaterdag, mei 27, 2006

Taal

Je moet eens op internet opzoeken : "Coucke en Goethals"...
Je weet direct het belang van TAAL, de beide hierbovengenoemde mannen werden te Charleroi gehalsrecht (guillotine), totaal onschuldig, tenzij aan het feit dat zij zich niet konden verdedigen daar zij Frans-onkundig waren, en de rechters het zelfs niet nodig vonden een nederlandskennende tolk te hebben...
Ik heb in een van mijn vorige schrijfsels gemeld dat ik op een rommelmarkt het boek over dit rechterlijk dwalen in handen kreeg. Het is één pamflet voor de vrijmaking van Vlaanderen.Als je dan beseft dat het tot 1967 duurde voor onze grondwet in het Nederlands vertaald werd...

Maar daarover wil ik niet schrijven, er is al genoeg wrevel en ruzie in ons kleine leefwereldje, ik wil gewoon eens de aandacht trekken op "taal".

Er wordt heel dikwijls gediscussieerd over wat nu eigenlijk de belangrijkste uitvinding van de mens was, het wiel, het vuur, of wat dan ook, maar ontegenzeggelijk is de grootste verworvenheid van de mens: de taal !

Zonder de mogelijkheid om gedachten ook duidelijk te maken aan anderen, zonder de mogelijkheid verworven kennis door te geven, zouden we wellicht nog nergens staan, en in de bomen rondslingeren (ikke al lang niet meer, met mijn slechte rug was ik al lang ten prooi gevallen aan een of ander roofdier)

Nu spreekt men hier vlaams, nederlands, maar waarom ? Het antwoord is niet zo eenvoudig, en we moeten een heel eind in de geschiedenis teruggaan om te weten waarom er in dit of dat land of streek die of die taal gesproken wordt. Ik wil dan niet teruggaan naar de oorsprong van onze taal, maar gewoon proberen een antwoord te vinden waarom we hier vlaams kouten en enkele kilometer van hier waals.

Geschiedkundig was dat niet zo, taal stopte niet aan de gemeentegrens of gewestgrens of landgrens, neen taal stopte niet, nergens...taal liep gewoon van de ene taal over in de andere, de gewesttaal ging van vlaams heel geleidelijk over naar frans, via een heleboel tussenvormen. Bij heel oude mensen die nog het echte dialekt spreken in wat nu grensgebieden zijn, kun je nog heel wat van die mengtaal terugvinden, in Menen eten ze uit een assiete, geen franse assiette, maar assiete met een vlaamse ie klank.

De zaak is veranderd toen er werkelijke landsgrenzen kwamen en verplicht onderwijs. (De belangrijkste stap naar een nationaal gevoel hebben wij te danken aan...Napoleon !)
Plots evolueerden dan de landen naar instellingen zoals we ze nu kennen, legers werden opgericht met dienstplichtigen (vroeger waren er alleen huurlingenlegers, en in de steden schuttersgilden en dergelijke) en de wetgevingen werden opgesteld in de taal van het volk (of zoals bij ons in de taal van de machtigste groep, het financiëel sterkere Wallonië en de taal van de adel, de clerus en de "hogere" burgerij.)
Plots werd de grens dan ook een "taalgrens", werden de mensen verplicht de opgelegde taal te kennen, ja zelfs te spreken...Ook het onderwijs werd dan in die taal gegeven. In ons arme Vlaanderen werden de mensen die het geluk hadden iets verder dan het lagere onderwijs te "studeren" verplicht dat in het Frans te doen. Mijn moeder hoorde bij de gelukkigen die langer dan de meesten kon schoollopen, zij zat op het franse pensionaat bij de nonnen te Deinze...Het onderwijs was er niet alleen degelijk, het was er ook op gericht het frans te prefereren, wie op de speelplaats betrapt werd op vlaams, werd streng gestraft, en ons moeder bleef van "haar" franse taal houden. Als kind leerde ik het alfabet van moeder, maar sprak (en spreek) de letters meest op zijn frans uit, niet meer de double V, maar wel de Y-grecque...
Mijn vader was Vlaming, met een hoofdletter, had op eigen houtje frans geleerd, maar was zeer vlaamsgezind. Ik denk dat ik van beiden de liefde voor zowel vlaams als frans heb meegekregen, eigenlijk moet ik corrigeren, en zeggen de liefde voor taal...
en nu kom ik weer bij mijn inleiding, taal is de verbinding tussen mensen, dus taal is belangrijk als je mens wilt zijn, tussen en met mensen. Eén van mijn beste vrienden is een Waal, un dur, en hij vertelt moppen over vlamingen, en ik over walen, en we genieten beiden, want we kennen elkaars volksaard en we weten met elkaar te sprekenen van elkaar te leren en te genieten, ik in mijn -allesbehalve perfekte- Frans, hij in zijn basterd-vlams...tof !

Heb je het al gezien, het is nu 10.20' am, en 't regent nog niet !

tot morgen ?

Geen opmerkingen: